Met z’n allen bewust zijn van het verleden is essentieel om voor een inclusieve toekomst te zorgen. Docent Nathalie Petrocchi (39) van ROC Top in Amsterdam organiseerde projecten op haar school over het koloniale verleden. Volgens haar kan je actuele thema’s als inclusie en diversiteit niet los zien van die geschiedenis.
Ha Nathalie, waarom zet jij je in voor lessen over het koloniale verleden?
“Je kunt het verleden en heden niet los van elkaar zien. Dat wij tegenwoordig bezig zijn met thema’s als diversiteit en inclusie komt ergens vandaan. Veel studenten hebben die kennis niet, mede daardoor ontstaat onbegrip tussen bevolkingsgroepen. Over thema’s als etnisch profileren, institutioneel racisme en bijvoorbeeld stagediscriminatie. Door ze lessen te leren over onze geschiedenis vanuit een ander oogpunt dan alleen het eurocentrische, leren ze hun eigen geschiedenis en die van hun klasgenoten beter kennen.’’
Hoe heb je dit thema een plek gegeven in het onderwijs van jouw mbo?
“Een vriendin werkte bij een stichting die gastlessen geeft over het koloniale verleden. Ze vroeg mij als projectleider en zo kwam ik ermee in aanraking. Ik merkte veel onwetendheid bij studenten, maar ook bij mezelf. De stichting richtte zich op het voortgezet onderwijs, maar ik werk zelf op een mbo. Waarom gaven we die lessen daar niet? Ik vroeg subsidie aan voor tien projecten. Die kregen we, waardoor tien klassen mee konden doen.’’
Hoe zag het project eruit?
“In zes lessen leerden de studenten veel meer over het koloniale verleden. Het begon met een theorieles, vervolgens kwam een gastdocent en daarna kregen ze oefeningen in interviewtechnieken. In de tweede helft van het project zijn ze ouderen gaan interviewen met een koloniaal verleden. Die vertelden over hun ervaringen, over het leven in een kolonie. Zij raakten de studenten echt met hun verhalen. Na een les presentatiecoaching volgde het slot: de eindpresentatie. In de ik-vorm vertelden de studenten het verhaal terug aan de ouderen die ze eerder interviewden. Ze beloofden erfgoeddrager te worden en de verhalen door te vertellen, ook als zij er niet meer zijn. Zo blijft dit deel van de geschiedenis gewaarborgd.’’
Wat was het effect van deze lessen?
“Sowieso sla je bruggen tussen studenten met verschillende achtergronden. Ze begrijpen elkaar beter en ook wat de ander meemaakt, bijvoorbeeld als het gaat over stagediscriminatie. Je ziet ook wederzijdse interesse ontstaan, ze raken met elkaar in gesprek. Voor studenten met een achtergrond in een voormalige kolonie is het bewustzijn over het koloniale verleden heel belangrijk in het vormen van hun identiteit. In de verhalen van de ouderen herkenden zij hun eigen geschiedenis, die van hun ouders. Maar ik zag ook veel bij anderen gebeuren, witte studenten die schrikken van de heftigheid van het slavernijverleden.’’

Gaat het project door?
“De subsidie was voor één schooljaar, maar we willen het koloniale verleden wel een structureel plekje geven in ons onderwijs. Ik zou alle docenten aanraden dat te doen. Via een project als dat van ons, maar anders heb je ook hele interessante andere lessen over thema’s als stambomen en roots. Laat je studenten maar eens onderzoeken waar ze vandaan komen. En als je geschiedenis geeft, neem dan meerdere perspectieven mee en niet alleen het eurocentrische. Probeer het dichtbij te houden. Zo wonen bij ons veel studenten in Amsterdam-Zuidoost. Daar is een nieuwbouwwijk gebouwd. De architect heeft één pand ontworpen met als inspiratiebron het huis van een slavenhouder. Ze liepen dagelijks langs dat gebouw, maar kenden de context helemaal niet.’’
Wat hoop je dat meer bewustzijn over het koloniale verleden op de lange termijn doet?
“Als we ons met z’n allen bewust zijn van het verleden, dan weten we ook dat we er alles aan moeten doen om niet meer terug te keren naar die tijd. En we een inclusieve toekomst moeten verzorgen waarin iedereen gelijk is: of je nu zwart, wit of blauw bent, welke geaardheid je ook hebt en uit welke sociaal economische klasse je ook komt.’’
Meer weten over diversiteit en inclusie? Hier vind je alles over onze campagne #verschillenvieren.
Beeld en tekst door Tim van Boxtel.
Neem contact met ons op via: